Για μια καθαρή πόλη χωρίς αποκλεισμούς: Η ανάγκη για στήριξη, όχι στοχοποίηση.

Με αφορμή τις πρόσφατες δηλώσεις του Αντιδημάρχου Πρασίνου και Δημοτικής Αστυνομίας του Δήμου Αθηναίων, οι οποίες αναφέρουν τους άστεγους και τους Ρομά ως υπεύθυνους για την κατάσταση ρύπανσης της Γ Δημοτικού διαμερίσματος, θεωρούμε αναγκαίο να εκφράσουμε την άποψή μας.

Οι δηλώσεις αυτές αγγίζουν βασικά ζητήματα, δύο εκ των οποίων, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε:

1. Η στοχοποίηση των ευάλωτων πληθυσμών

Πρώτο ζήτημα είναι η αναπαραγωγή στερεοτύπων και η στοχοποίηση των πιο ευάλωτων:

Το ζήτημα της ρύπανσης των δημόσιων χώρων είναι πράγματι σοβαρό και χρήζει προσοχής. Όμως, δεν αποτελεί αποτέλεσμα της συμπεριφοράς μιας ή δύο πληθυσμιακών ομάδων. Πρόκειται για ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο που σχετίζεται με την έλλειψη δημόσιων υποδομών, τον πολεοδομικό σχεδιασμό, την απουσία κατάλληλων υπηρεσιών και πολλούς άλλους κοινωνικούς και διαχειριστικούς λόγους.

Το γεγονός ότι στην τοποθέτηση του Αντιδημάρχου αναφέρονται αποκλειστικά οι άστεγοι και οι Ρομά, φανερώνει μια επικοινωνιακή επιλογή εύκολου στόχου – στόχου που δεν έχει τη δυνατότητα να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Η στοχοποίηση συγκεκριμένων πληθυσμών, επειδή είναι ευάλωτοι και περιθωριοποιημένοι, όχι μόνο είναι άδικη αλλά συντηρεί και ενισχύει κοινωνικά στερεότυπα και διακρίσεις.

2. Η ανάγκη για στήριξη και όχι απώθηση

Το δεύτερο ζήτημα είναι η ανάγκη υποστήριξης και όχι απομάκρυνσης:

Η δήλωση ότι «το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να τους πάμε αλλού» , είναι ενδεικτική μιας διαχρονικής αποτυχίας του κρατικού μηχανισμού να μεριμνήσει ουσιαστικά για τις ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες.

Εδώ και χρόνια, η Πολιτεία δεν έχει εξασφαλίσει σταθερά και αποτελεσματικά στεγαστικά προγράμματα και πολιτικές κοινωνικής ένταξης, ούτε για τον άστεγο πληθυσμό ούτε για τους Ρομά. Αντίστοιχα, η Τοπική Αυτοδιοίκηση δείχνει διαχρονικά αδυναμία να αναλάβει το ρόλο της με επάρκεια, αφήνοντας τις συνθήκες διαβίωσης αυτών των ανθρώπων να χειροτερεύουν.

Αντί να «τους πάμε αλλού», πρέπει να δούμε πού βρίσκονται, γιατί βρίσκονται εκεί και πώς μπορούμε να τους στηρίξουμε να φύγουν από αυτές τις συνθήκες – όχι απλώς γεωγραφικά, αλλά ουσιαστικά.

Η δράση μας: Πρακτικές λύσεις με επίκεντρο τον άνθρωπο

Εμείς, ως φορέας, προσπαθούμε καθημερινά να παρέχουμε υγιεινή και καθαριότητα στους άστεγους συμπολίτες μας, είτε βρίσκονται σε συνθήκες δρόμου είτε σε επισφαλή στέγαση. Χρόνια τώρα, αιτούμαστε, χωρίς ανταπόκριση, οι μηνιαίες άδειες που πρέπει να λαμβάνουμε από τον Δήμο για την λειτουργία της Κινητής μας Μονάδας, να γίνουν πολύμηνες, με στόχο την μείωση της γραφειοκρατίας και ανασφάλειας που δημιουργείται στην υλοποίηση των δράσεών μας. Δράσεις οι οποίες λειτουργούν, μόνο, θετικά για την προαγωγή της καθαριότητας, της υγείας και της αξιοπρέπειας όσων τις χρειάζονται.

Οι πραγματικές αιτίες της ρύπανσης στην πόλη

Παράλληλα, δεν μπορούμε να αγνοούμε τις αντικειμενικές ελλείψεις που επηρεάζουν χρόνια τώρα, την καθαριότητα και τη δημόσια υγεία στην πόλη: η απουσία δημοσίων τουαλετών, η έλλειψη πρόσβασης σε καθαρό νερό, η υποστελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών, καθώς και τα προβλήματα στον πολεοδομικό σχεδιασμό, συνθέτουν την εικόνα μιας πόλης που δυσκολεύεται να φροντίσει ουσιαστικά τους κατοίκους της – μόνιμους και ευάλωτους.

Από τη στοχοποίηση στη συμπερίληψη: Μια συλλογική ευθύνη

Αντί της στοχοποίησης, απαιτούνται πολιτικές κοινωνικής ένταξης, πρόσβαση σε βασικές υποδομές και αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης για όλους. Η διατήρηση μιας καθαρής, ανθρώπινης και βιώσιμης πόλης είναι συλλογική ευθύνη που ξεκινά από τη δίκαιη και ρεαλιστική αντιμετώπιση των αιτίων και όχι από την απόδοση ευθυνών στους πιο αδύναμους.

Στο πλαίσιο αυτό, αναμένουμε από τον Δήμο Αθηναίων να σταθεί στο ύψος των κοινωνικών αναγκών της πόλης και να διαμορφώσει ένα πλαίσιο δημόσιου λόγου και πρακτικών που προάγουν τη συμπερίληψη, τη συνεργασία και την ενίσχυση όλων των κατοίκων της. Εμείς, από την πλευρά μας, παραμένουμε διαθέσιμοι για συντονισμένες και ουσιαστικές παρεμβάσεις προς αυτή την κατεύθυνση.